بررسی ابعاد مختلف انتخابات الکترونیکی(E-ELECTION) در اردیبهشت ۹۶

یادداشت نخست: مقدمه

تقریبا نیمه ی دوم سال گذشته بود که وزارت کشور به مجلس اعلام کرد که حاضر است با بهره گیری از امکانات فنی و اجرایی و بر اساس برنامه و چارجوب از پیش تعیین شده شرایط لازم را برای برقراری ۱۱ هزار سامانه ی رای گیری الکترونیک در سراسر کشور و البته برگزاری بخشی از انتخابات شوراها به صورت تمام الکترونیکی فراهم کند. پس از گذشت چند ماه سلسله مذاکرات و رایزنی های وزارت کشور با شورای نگهبان برای رفع شائبه ها و جلب رضایت اعضای شورای نگهبان آغاز شد. طی برگزاری جلسات متعدد وزارت کشور با شورای نگهبان، پس از کش و قوس های فراوان و در پی رفع نگرانی های امنیتی و قانونی در خصوص کم و کیف و چگونگی نحوه ی برگزاری فرایند انتخابات( عمده ی نگرانی شورای نگهبان احراز هویت و کنترل رای تکراری و مسائل مربوط به شمارش و بازشماری آرا است که بنا به گفته مسئولان کمیته ی مربوطه به ابهامات و احتمالات نگران کننده برطرف شده است) شورای نگهبان با این شکل از فرایند رای گیری و شمارش آرا موافقت کردند. لذا دغدغه ی نهایی وزارت کشور منوط شد به تامین بودجه ی کار از طریق مجلس شورای اسلامی ، علی هذا وزارت کشور قصد دارد که در برخی حوضه های انتخاباتی رای گیری و شمارش آرا  را به صورت الکترونیکی برگزار کند.

بر اساس گزارشات رسمی متعدد از وزارت کشور فرایند انتخابات در ایران در کلیه دوره ها ۲۵ فاز و مرحله است که  در حال حاضر حدود ۲۳ فرایند از این تعداد کاملا الکترونیکی انجام می شود لذا تاکید و تلاش وزارت کشور و هیئت اجرایی بر انتخابات بر این است که مابقی فرایند را یعنی رای گیری، شمارش آرا و تجمیع، صورت جلسه ی و بررسی به شکایات را هم به شکل الکترونیکی برگزار کند.

انتخابات الکترونیکی عبارتست از سامانه ی برگزاری فرایند انتخابات در بالاترین سطح امنیتی  با استفاده از امکانات و ابزار  های الکترونیکی…. اولین نکته در این خصوص این است که این راهکار بتواند  به کاهش هزینه، افزایش اعتماد و شفافیت و سهولت، سرعت و دقت در انجام فرایند انتخابات منجر شود به عنوان مثال برخی کارشناسان موافق معتقدند که  مدت زمان شمارش آرا را در کلانشهری مانند تهران از دو سه روز به دو  و یا سه ساعت کاهش می دهد.

با رشد فناوری ها و تکنولوژی های نوین ارتباطی و اطلاعاتی به تدریج کشورهای پیشرفته ی دنیا به منظور کاهش هزینه ها، جلوگیری از اتلاف وقت و البته افزایش میزان مشارکت سیاسی به سمت برگزاری انتخابات الکترونیکی سوق داده شدند. از دهه ی ۱۹۸۲م. به این طرف تعدادی از کشورها مانند هند، استرالیا، فرانسه، بلژیک،  برزیل، امریکا و … به صورت غیر سمی و آزمایشی و بعضا به صورت رسمی اما محدود و تلفیقی اقدام به برگزاری انتخابات الکترونیکی کرده ند. قدر مسلم آن است که این الگو از برگزاری انتخابات تاریخ و سابقه ی  چندانی ندارد و هر بار نسخه های مدرن تری از سیستم های  ثبت الکترونیکی و شمارش آرا ساخته می شود ، البته مهم تر از همه این  است که اکثر دولت ها به سبب هزینه های بالا ی تهیه، استقرار  و حفاظت از این سیستم ها و اهمیت مسئله سیاسی و سرنوشت ساز انتخابات در کشورها، کمتر رغبت می کنند به این الگو روی بیاورند و ترجیج می دهند با همان شیوه های سنتی و با استفاده از برگه ها ی رای انتخابات را برگزار کنند.  ادامه دارد….

کلمات کلیدی: شورای شهر، ریاست جمهوری، انتخابات، رای گیری، شمارش آرا، انتخابات الکترونیکی،

مژگان قانع/تحریریه اثر آنلاین