,اثرآنلاین, برنامه ریزی شهری, تعادل فضایی, تقسیمات کالبدی, توزیع خدمات شهری, رشد و توسعه شهری, سلسله مراتب شهری, شهر نظرآباد, طرح های شهری, عدالت اجتماعی-اقتصادی, کاربری اراضی, مدیریت بهینه زمین, مدیریت مطلوب شهری, منطقه بندی
موضوع تقسیمات کالبدی و چگونگی ابعاد و سلسله مراتب آن یکی از بحث های مهم و عمده برنامه ریزی شهری می باشد که ارتباط مستقیم با نحوه کاربری راضی، توزیع فعالیت ها و تعیین سرانه های شهری دارد. به بیان دیگر اساس توزیع و تخصیص کاربریها و تعیین استاندارد ها و سرانه های شهری بر پایه تقسیمات فضایی – کالبدی شهر استوار است. در واقع تقسیم شهر را بر اساس عواملی چون جمعیت، وسعت، شبکه ارتباطی، عوامل جغرافیایی، عناصر کالبدی و … انجام می پذیرد. در این میان تقسیمات کالبدی شهری که تقسیم بندی های فیزیکی شهر بر اساس چگونگی توزیع سلسله مراتبی خدمات شهری می باشد، اهمیت ویژه ای دارد. در واقع برای توزیعذمناسب خدمات در سطح شهر و دسترسی بهینه شهروندان، شهرها را به مناطق، نواحی، برزن، محلات، واحدهای همسایگی و واحدهای مسکونی تقسیم بندی می کنند. شهر نظرآباد با توجه به اینکه یک رشد نامنظم و بدقواره را در دهه اخیر داشته است، فاقد الگوی خاص تقسیمات کالبدی بوده و عدم تعادل فضایی- کالبدی در این شهر موج می زند که در پی این عدم تعادل، دسترسی و توزیع خدمات شهری به شهروندان نیز ناعدلانه و غیر بهینه می باشد و در نهایت منجر به عدم دست یابی به عدالت اجتماعی- اقتصادی در شهر نظرآباد شده است. اهمیت تقسیمات کالبدی منطقی و علمی در شهر نظرآباد را می توان چنین تشریح کرد که این تقسیمات کالبدی مناسب سبب ترکیب فضاهای مختلف در محیط شهری نظرآبادد شده و روابط و جریان های پویای شهری را رونق می دهد، از سوی دیگر سبب توزیع متعادل جمعیت در شهر و در پی آن ارائه خدمات مناسب شهری بر مقیاس های مختلف (روزانه، هفتگی، اتفاقی) می شود. در ضمن اگر تقسیمات کالبدی شهر منطبق با سلسله مراتب دسترسی به بخش های مسکونی باشند، سبب ایجاد امنیت و آسایش در محیط های مسکونی می شوند. از همه مهم تر با توجه به ابعاد پیچیده شهرهای امروزی، تقسیمات کالبدی منطقی و علمی سبب مدیریت بهینه شهرها و ارائه چارچوب مناسب برای مجموعه مدیریت شهری و در پی آن افزایش رضایت مندی و ارتقای سطح کیفیت زندگی در شهرها می شود. در تقسیمات کالبدی شهر نظرآباد باید به محدوده و مرز مشخص تقسیمات، شعاع دسترسی کارشناسی شده این تقسیمات، تعریف عناصر شاخص در همه سطوح و تعریف عناصر مرکزی شاخص برای کل شر نظرآباد توجه کرد. بر اساس طرح راهبردی- ساختاری شهر نظرآباد، این شهر به ۶ ناحیه و ۱۴ محله شهری تقسیم شده است. البته در عمل هنوز این تقسیم بندی اجرایی نشده است و از سوی دیگر هنوز مجموعه مدیریت شهری به اهمیت و اجرای منطقه بندی صحیح و منطقی در شهر نظرآباد ایمان پیدا نکرده اند.
واژگان کلیدی: تقسیمات کالبدی, منطقه بندی, سلسله مراتب شهری, برنامه ریزی شهری, شهر نظرآباد, توزیع خدمات شهری, طرح های شهری, مدیریت مطلوب شهری, رشد و توسعه شهری, تعادل فضایی,کاربری اراضی,عدالت اجتماعی-اقتصادی, مدیریت بهینه زمین
بر اساس طرحی از علیرضا گروسی، کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه تربیت مدرس تهران
