این که شما به مدیریت شهری چگونه نگاه می کنید مهم است. این که شما از چه زاویه ای و اصطلاحا از پشت چه عینکی به مدیریت شهری نگاه می کنید نیز مهم است. مهم است از کدام دریچه ی علم و با توجه به کدام زمینه ی تخصصی، مدیریت شهر را تعریف می کنید! مهم است که کدام بعد مدیریت شهری را برجسته تر می کنید و یا این که کدام بعد زمانی را در اولویت تعریف می بینید آیا مدیریت شهری به عنوان یک فرایند جاری، محبوس به زمان حال است؟ با یک جستو جوی ساده از مدیریت شهری در اینترنت با سیل انبوهی از تعاریف در خصوص مدیریت شهری روبرو می شویم. که تنها رگه هایی از مشابهت میان آنها دیده می شود . به نظر می رسد ذکر نکاتی چند به عنوان ارکان اصلی تعریف مدیریت شهری می تواند راه گشای رسیدن به یک تعریف جامع و شامل باشد. نه این که تفکری غالب شود نه! بلکه بلکه زمینه برای تفکر و چالش ذهنی فراهم می شود که مخاطب خود به یک تعریف کامل نائل شود.

چنانچه مدیریت شهری را به عنوان چارچوب سازماندهی و ساماندهی محیط شهر بپذیریم اولا شهر را به مثابه ی یک سیستم متشکل از عناصر و ارکانی ببینیم که با هم دیگر به واسطه ی شبکه ای پیچیده از ارتباطات، در تعامل تنگاتنگی قرار دارند چرا که در غیر اینصورت به اهداف مورد نظر نخواهد رسید. دوم این که سیستمی باید داری راهبرد و برنامه ریزی کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت باشد. سوم این که ابزارهای رسیدن به اهداف لزوما قانون ساخته و دولتی و نگاه از بالا به پایین نباشد بلکه جریان از پایین به بالا باشد یعنی حلقه ی مشارکت شهروندان و مردم پر تراکم و گسترده تر شود. چهارم و مهم تر از همه این که شهر یک سیستم باز است که انرژی در آن در جریان است. چشم انداز آینده ی شهر باید مبتنی بر توسعه باشد. توسعه ای پایداری که در ان مواد و انرژی لازم برای نسل های بعدی و تعادل اکوسیستم شهری همچنان برقرار و استوار است. در غیر این صورت موجودیت و بنیاد شهر با خطر نابودی همراه خواهد بود. راه رسیدن به این مهم بیش از هر چیزی مرهون مشارکت عناصر پویا و آگاه سیستم شهری و بکار گیری ابزار های هوشمند سازی شهر در جهت تحقق یک کل منسجم و هماهنگ است.

نکته ی قابل تامل در رابطه با تعیین اهداف و راهبرد ها در نظام شهری این است که هر گونه هدف باید مبتنی و با دور نمایی از بهبود سطح کیفی زندگی شهروندان برنامه ریزی و دنبال شود . این بدان معناست که همه ی عناصر در خدمت انسان فعالیت می کنند و بهبود زندگی و آینده ی انسان شهر نشین دغدغه است.

در ایران منابع مختلفی اهداف مدیریت شهری را تعریف و تعیین می کنند که عبارتند از شهرداری ها، سیاست های کلان و کلی نظام( برنامه های توسعه ی اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی ) و در نهایت طرح های توسعه ی شهری. که در یادداشت های بعدی بدان مفصل اشاره خواهد شد…

کلمات کلیدی: شهرداری, شورای شهر, مدیریت, مدیریت شهری, شهروندان, توسعه ی پایدار, راهبرد

مژگان قانع/ تحریریه اثر آنلاین